Khám và điều trị ngộ độc thức ăn ở trẻ em

Ngộ độc thức ăn là gì?

Là tình trạng trẻ ăn phải thức ăn nhiễm khuẩn, ký sinh trùng, vi sinh vật hay động tố tự nhiên, hóa chất độc. Ngộ độc thức ăn nếu không được xử trí kịp thời có thể khiến trẻ rối loạn nhịp tim, hô hấp, hạ đường huyết, co giật… Bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi.

Ngộ độc thức ăn ở trẻ em thường có tính chất nguy hiểm hơn người lớn

Nguyên nhân ngộ độc thức ăn

Vi khuẩn

Một trong những nguyên nhân chủ yếu  gây tình trạng ngộ độc thức ăn ở trẻ em là vi khuẩn đặc biệt là vi khuẩn Campylobacter. Ngoài ra, Salmonella và Escherichia cũng là 2 loại vi khuẩn thường gặp gây bệnh. Đặc điểm của ngộ độc thức ăn do vi khuẩn là sau khoảng 12 – 72h sau ăn, trẻ biểu hiện rõ rệt các triệu chứng ngộ độc.

Virus

Các loại virus gây ngộ độc phổ biến nhất là norovirus hoặc rotavirus. Một số loại virus gây bệnh đã có vắc-xin phòng ngừa như rotavirus

Ký sinh trùng

Hầu hết ký sinh trùng gây ngộ độc thức ăn đều  do động vật truyền sang người như ăn thịt sống chưa qua chế biến. Ngoài ra, một số loại ký sinh trùng ở đường ruột của chó mèo có thể đi theo đường phân để nhiễm vào thức ăn, chân tay của trẻ gây ngộ độc.

Độc tố tự nhiên

Một số loại nấm độc, cá nóc … có chứa độc tố tự nhiên có thể gây ngộ độc thức ăn cho trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần lưu ý kỹ lưỡng khi lựa chọn thức ăn

Tác nhân khác

Nguồn nước uống không đảm bảo, thực phẩm bị nhiễm độc trong quá trình nuôi trồng, chế biến, nấm mốc,… là những nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm. Các chất phụ gia cũng có khả năng gây ngộ độc nếu dùng cho trẻ sơ sinh và một số trẻ có tiểu sử dị ứng.

Phân loại ngộ độc thức ăn ở trẻ em

Ngộ độc cấp tính

Sau khi ăn phải thực phẩm gây ngộ độc từ 1h – 3 ngày, trẻ sẽ biểu hiện ngay ra các triệu chứng, thậm chí có thể tử vong trong thời gian ngắn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Ngộ độc mạn tính

Ngộ độc mạn tính thường không biểu hiện ra các triệu chứng rõ ràng ngay sau khi ăn. Các độc tố được hấp thụ vào cơ thể sẽ tích tụ dần ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, lâu dần có thể gây nhiều bệnh tật hay ung thư khi trẻ lớn lên. Ngộ độc mạn tính thường do các hóa chất độc hại có trong thực phẩm như các loại hóa chất bảo vệ thực vật, chất phụ gia, chất bảo quản…

Triệu chứng ngộ độc thức ăn ở trẻ em

Sau khi trẻ ăn, nếu xuất hiện các triệu chứng sau thì rất có thể trẻ đã bị ngộ độc thực phẩm:

-Sốt

-Nôn hoặc buồn nôn

-Tiêu chảy, tiêu chảy lẫn máu

-Đau bụng

-Mệt mỏi

-Chán ăn

Ăn thực phẩm tái sống khiến trẻ có nguy cơ cao ngộ độc

Khám và điều trị ngộ độc thức ăn ở trẻ em

-Khi trẻ bị ngộ độc thức ăn ở thể nhẹ, cha mẹ có thể gây nôn cho trẻ bằng cách móc họng càng sớm càng tốt. Chú ý nên thực hiện nhẹ nhàng, đặt trẻ nằm đầu thấp và hơi nghiêng để không bị sặc. Nếu bị sặc lên mũi, cha mẹ cần dùng miệng hút ra để trẻ không bị khó thở gây nguy hiểm. Nếu có dấu hiệu nôn nhiều, bỏ bú, mất nước… thì nên cho trẻ đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị bởi chậm trễ có thể khiến trẻ bị hạ đường huyết, rối loạn điện giải, co giật thậm chí là nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não nếu ở thể nặng.

-Các bác sĩ sẽ hỏi về các loại thức ăn mà bé đã ăn, các triệu chứng ngộ độc và có thể sẽ đưa ra các xét nghiệm cận lâm sàng như xét nghiệm máu, nước tiểu,…

-Để loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể, ngoài gây nôn, các bác sĩ có thể chỉ định rửa ruột, than hoạt tính và cho sử dụng thuốc Sodium thiosulfate nếu có biểu hiện nặng, sốc…

-Theo dõi mạch, huyết áp, nhịp thở…. trong giai đoạn đầu và giảm dần từ 2 – 4 giờ trong 48h sau điều trị để xác định hiệu quả điều trị và khả năng phục hồi ở trẻ.

Ưu điểm khám và điều trị ngộ độc thức ăn cho trẻ tại Bệnh viện viện Thu Cúc

Phòng tránh ngộ độc thức ăn ở trẻ em

Để ngộ độc thức ăn không tác động tiêu cực đến sức khỏe trẻ nhỏ, cha mẹ cần có các biện pháp phòng tránh hiệu quả như:

-Đảm bảo chất lượng đồ ăn cho trẻ, không ăn đồ tái sống, thực phẩm ôi thiu hay nhiều hóa chất, chất bảo quản

-Không cho trẻ ăn các loại đồ ăn dễ bị ngộc độc như sắn, khoai mì, các nóc…

-Bảo quản đồ ăn tốt, tránh nhiễm khuẩn chéo

-Tạo thói quen rửa tay thường xuyên cho trẻ nhỏ

-Không cho chó mèo tiếp xúc trực tiếp với trẻ

Khám và điều trị ngộ độc thức ăn cho trẻ tại Bệnh viện Thu Cúc được thanh toán BHYT theo đúng quy định.

Ý kiến người bệnh

Chị Minh Anh, Thái Hà: “Thấy cháu nôn nhiều kèm tiêu chảy nên cho cháu đi khám thì được biết cháu bị ngộ độc thực phẩm. Tại đây, các bác sĩ, y tá đã tận tình chăm sóc, theo dõi sát sao giúp cháu hồi phục trở lại và được về nhà trong ngày hôm sau. Bệnh viện còn có thanh toán BHYT giúp gia đình tiết kiệm được nhiều chí phí, thật là tiện lợi và an toàn.”

Khám và điều trị sốt kéo dài ở trẻ em

Bệnh sởi ở trẻ em

Sốt virus ở trẻ em